مقدمه
به تركيبات نشاسته با انواع چسب هاي گياهي و صمغ ها و يا تركيب نشاسته با انواع رزين هاي صنعتي كه جهت استحكام بخشي در صنايع گوناگون از جمله در صنعت نساجي در بخش تكميل پارچه و فرش ماشيني و در صنايع كاغذسازي مصرف ميشود آهار مي گويند.
تركيبات اصلي چسب آهار براي فرش ماشيني :
1- رزين پلي وينيل استات
2- نشاسته
3- پلي وينيل الكل
4- آنتي باكتري
5- پلاستوسايزر
براي انواع فرش ماشيني و موكت بهترين نوع چسب، استفاده از رزين خالص و بدون مواد افزودني است اما براي چسب آهار فرش ماشيني با تركيبات نشاسته اي فرمول و روش مشخصي كه به صورت عمومي و در همه واحدهاي تكميل فرش ماشيني قابل اجرا باشد وجود ندارد.
كاربرد رزين هموپليمر وينيل استات
موارد مصرف اين لاتكس در صنايع مختلف چسب، چسب چوب، چسب صحافي، چسب پاركت، بسته بندي، آهار منسوج نبافته و نساجي، كبريت سازي، مقواسازي مورد استفاده قرار مي گيرد.
كاربرد رزين كوپليمر وينيل استات
در توليد انواع آهار، خمير رنگ، صنايع نساجي، رنگ هاي ساختماني، كنيتكس، لاك هاي محافظ و انواع آستر، تكميل منسوجات پارچه اي و چرمي، صنايع بسته بندي، چسب هاي كاربردي در صنايع چوب، نماي ساختمان استفاده مي شود.
براي داشتن كيفيت عالي و ماندگاري طولاني فرش بهترين نوع رايج چسب براي فرش هاي ماشيني فقط رزين پلي وينيل استات مي باشد و در بازارهاي بين المللي خصوصاً در كشورهاي اروپايي ماده مصرفي براي چسب فرش ماشيني انواع لاتكس مي باشد. بنابراين از نظر فني استفاده از تركيبات نشاسته اي براي چسب فرش ماشيني خصوصا فرش هاي با تراكم بالا به هيچ وجه مورد تاييد نمي باشد.
هنگامي كه صحبت از فرش ماشيني مي شود معمولا كلمات و واژه هاي رزين، چسب، لاتكس، آهار و … مطرح مي شود و اكثر مواقع برداشت يكساني از اين واژه ها مي شود در حالي كه از نظر فني و علمي و نحوه توليد و شيوه مصرف و كيفيت هر كدام از اين مواد داراي خواص مجزا و مواد كاربردي متفاوتي هستند.تمام مطالب فوق را ميتوان به دو دسته زير تقسيم كرد:
1- گروه رزين: شامل رزين هاي پلي وينيل استات
2- گروه آهار: شامل انواع چسب كه تركيب يك يا چند نوع رزين با مواد افزودني ديگر هستند.
تعريف رزين
به طور كلي رزين ها يك ماده اوليه محسوب ميشوند .مثلاً به عنوان پيوند دهنده – تركيبات قالب گيري- قابل پخت- چسب ها و روكش ها
رزين يك ماده جامد ، نيمه جامد يا مايع با جرم ملوكولي غير يكنواخت و اغلب جرم مولكولي زياد است كه در حالت جامد معمولاً داراي يك محدوده نرم شدگي يا ذوب شدگي بوده و داراي ساختاري حلزوني و كلاف مانند مي باشد.
در حالت كلي اين عبارت دلالت بر پلیمر بودن رزين مي كند و اينكه داراي ماهيت تروپلاست مي باشد.
براي تعريف جامع تر براي رزين مي توان گفت، رزين ماده اي است طبيعي يا مصنوعي، آلي يا معدني، آمورف يا كريستالي كه قابليت تشكيل فيلم را دارد. ماهيت آن پليمري است و در مواردي مي تواند مونومري يا اليگومري باشد كه در هنگام كاربرد يا پس از آن در اثر يك واكنش شيميايي در دماي محيط يا توسط حرارت، هاردنر، كاتاليزور، اشعه و يا تركيبي از موارد فوق به يك پليمر ترموپلاست، ترموست و يا الاستومري تبديل مي شود.
مطالب تکمیلی
فرمول رایج برای ساخت چسب آهار با ترکیب رزین و نشاسته در اکثر واحدهای تکمیل فرش ماشینی به شرح زیر می باشد:
۱- رزین همو پلیمر ونیل استات
۲- نشاسته
۳- پلی ونیل الکل
۴- آنتی باکتری (فرمالین یا سایر مواد آنتی باکتریال)
۵- ضد کف (آنتی فوم)
۶- نرم کننده (پلاستو سایزر)
۷- کربنات (برای ساخت چسب جهت آهار نمودن فرشهای ارزان قیمت)
فرمول فوق جهت ساخت چسب آهار با پایه نشاسته می باشد.
درصد ترکیب هر یک از مواد در واحدهای تکمیل فرش ماشینی متفاوت بوده و به طور کلی به عوامل زیر بستگی دارد:
۱- نوع فرشهایی که آهار می شوند
۲- سیستم ماشین آهار
توضیح اینکه فاکتورهای متغییر متعددی در میزان ترکیب عوامل تشکیل دهنده چسب آهار وجود دارد که اصلی ترین آن سیستم ماشین آهار می باشد.
به صورت خلاصه دو نوع سیستم آهار در واحدهای تکمیل فرش ماشینی مورد استفاده قرار می گیرد:
الف: سیستم ماشین آهار با حرارت مستقیم
ب: سیستم ماشین آهار با حرارت غیر مستقیم
توضیح اینکه سیستم حرارت مستقیم انواع ماشین های آهاری هستند که با حرارت تولید شده توسط مشعلهای تعبیه شده روی ماشین کار می کنند .
در سالهای اخیر اغلب کارخانجات تکمیل فرش ماشینی سیستم ماشین آهار با حرارت مستقیم را از مرحله تولید خارج نموده و از ماشین های آهار با حرارت غیر مستقیم استفاده می نمایند.